Uzun süredir hem ulusal düzeyde hem de tüm dünya çapında gündemde olan çocukların bilgisayar, tablet ve cep telefonu ile fazla süre geçirme sendromu, covid pandemisi ile zirve noktasına ulaşmış durumda.
Pandemi öncesinde dakika hesapları yaparak çocukların ekran süresini en aza indirmeye çalışan ebeveyn ve öğretmenler, uzaktan eğitim ile birlikte tahmin bile edemeyecekleri kadar ekran süresi içinde oldular.
Sokağa çıkma yasakları ve okulların kapalı olmasıyla birlikte çocuklar, sosyalleşmeyi yine dijital ortamlarda bol bol vakit geçirme ile buldular.
Ebeveynlerin çocuklarının cihaz kullanımını takip etmek için kullandıkları Qustodio uygulaması, yakın zamanda bir dijital sağlık raporu yayınladı. Ayrıca ebeveynlerin çocuklarının çevrim içi ortamda ne yaptıklarını görmeleri açısından bir veri olacak olan uygulamalar ve dijital yerliler raporu covid pandemisini de içine alan çok farklı veriler sunuyor.
Covid-19 Sonrası Bazı Veriler:
Covid-19 sırasında çocukların YouTube’da Tiktok’a karşı bir günde geçirdikleri ortalama dakika sayısı
Bugün, ABD’de ortalama bir çocuk günde yaklaşık 100 dakika YouTube izliyor. İngiltere’de bir çocuk TikTok’ta günde yaklaşık 70 dakika zaman geçiriyor. İspanya’da bir çocuk günde 90 dakikadan fazla Roblox oynuyor ve birçok ülkede her çocuk %100 daha fazla çevrimiçi öğrenmeye zaman harcıyor.
TikTok, Instagram, Snapchat ve Houseparty kullanan çocukların yüzdesi – Şubat 2020 ve Covid zamanı
Tüm bu uygulamalar kabul edelim veya etmeyelim birçok ölü zamana, uygunsuz içeriğe maruz kalmaya, kötü niyetli ürün veya kişilere açık olmaya da açık kapı bırakıyor.
Bunların yanına çocukların göz sağlığı, uyku düzeni, sandalyede uzun süre oturmadan kaynaklı vücut gelişimi ve ekran süresinden dolayı dengeli ve sağlıklı beslenmeye fazla zaman ayıramamayı da eklersek durumun ciddiyetinin farkına varabiliriz diye düşünüyorum.
Qustodio raporuna biraz daha detaylı bakınca genel olarak;
- Covid salgınından sonra çocukların ekran süresinin %100 artışını,
- YouTube ortalama izlenme süresinin, 2019’un iki katı olan günde 97 dakikaya çıkışını,
- Roblox oyununun 2019 yılından bu yana yüzde 82 kadar artışını,
- Çocuklarda akıllı telefon süresinin günde 7 ve 8 saate kadar çıkışını (hemen hemen tam zamanlı iş süresi) görebiliriz.
Hatta bir babanın, oğlunun bir haftada 40 saat video oyunları oynadığını belirtmesi işin nereye doğru gittiğini gösteriyor.
Raporun sonundaki özet ise verilere dayanan realist bir bakışı gösteriyor: Raporun sonunda, “Şu anda internete bağlı tahmini 25 milyar cihaza sahip bir dünyada yaşıyoruz. Dünya eski haline dönmeyecek çünkü ekran başında kalma oranları zaten artıyordu. COVID-19 süreci hızlandırdı. ”
Ekrana Fazla Maruz Kaldıklarını Nasıl Anlarız?
Akıl sağlığı uzmanı Rachel Simmons, çocukların ekrana maruz kalma çizgisini aştığını ve ekranda çok fazla zaman geçirdiğini gösteren bazı yaygın işaretleri şöyle açıklıyor:
- Başka faaliyetlerde bulunmuyorlar.
- Uyumakta güçlük çekiyorlar.
- Başkalarıyla yüz yüze bağlantı kurmuyorlar.
- Alışılmadık şekilde tedirgin ve sinirli olurlar.
The New York Times muhabiri Matt Richtel yayınladığı bir yazısında şöyle diyor: Bilim adamları, çocukların beyinlerinin ergenlik döneminden itibaren ‘plastik’ olarak kabul edildiğini, yani değişen koşullara uyum sağlayabilecekleri ve geçiş yapabileceklerini söylüyorlar. Bu, gençlerin çevrimdışı bir dünyada yeniden mutlu olmasına yardımcı olabilir, ancak hızlı dijital uyarıma ne kadar çok dalarlarsa o kadar zorlaşır. ”
Çocukların günlük eğlence uygulamalarına harcadıkları ortalama dakika sayısı (Covid etkisi)
Pandemide Çocukların Ekran Süresini Yönetmek İçin 5 Öneri
Uzman Rachel Simmons pandemide çocukların ekran süresini nasıl yönetiriz sorusunu “5” maddede açıklıyor:
- Ekransız etkinliklerin bir listesini yapın ve yayınlayın.
Ebeveynler, tablet ve cep telefonu oyunları dışındaki bulabildikleri tüm eğlenceli oyun ve etkinlikleri evde görünen bir yere liste olarak asabilir. Bulmacalar, zeka ve kutu oyunları, harekete dayanan etkinlikler, sağlıklı olma, zihinsel ve fiziksel olarak zinde kalma görevini görür.
- Ekransız saatler için ödüller sunun.
Bu ekransız ve internetsiz listeniz olduğunda, çocuklarınız oyunlara severek katılınca kazanabilecekleri ödüller oluşturun. Bu ödüller atıştırmalıklar, geziler, oyuncaklar veya onlara taşınabilir bir aygıtın dışında da hayat olduğunu hatırlatan herhangi bir şey olabilir.
- Tüm ailenin “eşleştirme kuralına” uymasını sağlayın.
Çocuklarınızla bir “eşleştirme kuralınız” olsun. Bir ekranda geçirdikleri saat sayısını gerçek insanlarla yüz yüze geçirdikleri saatlerle eşleştirmelerini isteyin. Ben dahil hepimiz bu kurala uymak zorundaydık. Bizi dengede tuttu.
- Öğreten teknolojiyi hedefleyin.
Teknolojiyle zaman geçirdiklerinde, yapıcı ve faydalı bir şey öğrenmelerini sağlayan teknoloji kullanımını onaylayın ve teşvik edin. Bir proje oluşturmak veya başka birine yardımcı olmak gibi bir hedefe ulaşmak için ekranlarını kullanmalarını isteyin.
- Çocuklarla ekran başında geçirilen araştırma hakkında konuşun.
Çok fazla ekran süresi ve yeterince egzersiz yapamama durumunda neler olduğunu hepimiz biliyoruz. Hem yetişkinler hem de gençler bugün oturmak için çok fazla zaman harcıyorlar ve hareketle birlikte gelen endorfin ve diğer doğal kimyasalların tadını çıkarmada başarısız oluyorlar. Ekran süresinin beyin üzerindeki etkileri hakkında daha fazla bilgi edinmek, ekran zamanlarını kendileri yönetmeye başlamaları için onlara ilham verebilir.
En Popüler Oyunlar?
4-15 yaş arası çocuklar arasında en popüler oyunlar (Şubat 2020’de tüm kullanıcıların yüzdesi olarak)
Toparlayacak olursak zaten yükselen bir dijital dünya trendi, pandemi ile birlikte hız almış ve sokağa çıkma yasakları ile birlikte tavan yapmıştır. Uzaktan eğitimlerinin yanında boş zamanlarında dijital oyunlar ile zaman geçiren çocuklar, bu durumun zararlarını ancak ebeveynlerinin desteği ve yönlendirmesi ile atlatabilir. Bir süre sonra da çocuklar bu durumu öz düzenleme ile kendileri başarabilir.
Bir gün bu pandemi bitecek ve çocuklar biz yetişkinlere göre çevrim dışı dünyaya tekrar daha çabuk bir şekilde sarılacaklardır. Yeter ki bu süreci en az ekran süresi ile kapatmalarına destek olalım…
Bonus: Çocukların Ekranını Takip Etmek İçin 10 Ebeveyn Kontrol Uygulaması
· Norton Family Parental Control
· Net Nanny
· Parental Control Board
· Screen Time Parental Control
· Qustodio Parental Control
· SecureTeen Parental Control
· Kids Place – Parental Control
· Abeona – Parental Control
· KuuKla Parental Control
· Mobicip