OECD tarafından her yıl güncellenen veriler ışığında ülkelerin eğitim durumlarının analiz edildiği rapor bu yıl da önemli veriler sunuyor. Bu veriler, OECD ortalamasıyla karşılaştırmalı olarak Türkiye özelinde diğer ülkeleri de baz alarak yorum yapmamızı sağlıyor.
İşte eğitim durumu, ekonomik yatırım ve istihdam gibi bazı noktalarda OECD ülkeleri içindeki eğitim durumumuz:
YÜKSEKÖĞRETİM
| 25-34 Yaş Aralığındaki Yükseköğretim Mezunu Genç Yetişkinlerin Yükseköğretim Derecesine Göre Dağılımı (%) (2018) | ||||
| Ön lisans | Lisans | Yüksek lisans | Doktora | |
| Türkiye | 9,2 | 21,2 | 2,6 | 0,2 |
| OECD ortalaması | 7,9 | 23,8 | 14,3 | 0,8 |
| Kaynak: OECD, 2019. Veri: https://doi.org/10.1787/888933980792, Figure A1.3. |
||||
Yukarıdaki tabloda 25-34 yaş aralığındaki yükseköğretim mezunu genç yetişkinlerin eğitim düzeylerini incelediğimizde, ön lisans haricinde OECD ortalamasının altında olduğunu görüyoruz. Özellikle vakıf ve özel üniversiteler sayesinde artan yüksek lisans imkanlarına rağmen bu kademede açılan fark dikkat çekici…
| 25-34 Yaş Aralığındaki Yükseköğretim Düzeyinde Eğitime Sahip Genç Yetişkinlerin Yükseköğretim Derecesine Göre İstihdam Oranları (%) (2018) | ||||
| Ön lisans | Lisans | Yüksek lisans | Doktora | |
| Türkiye | 66 | 74 | 84 | 84 |
| OECD ortalaması | 84 | 83 | 87 | 90 |
| Kaynak: OECD, 2019. Veri: https://doi.org/10.1787/888933976821 |
||||
Peki yükseköğrenim gören gençlerimizin istihdam oranı nasıl diye yukarıdaki tabloya baktığımız zaman, Türkiye’de ön lisans düzeyinde eğitim almış bireylerin istihdam oranı %66 ile OECD ortalamasında aynı kademe için en düşük orandır. Buna karşın, yüksek lisans veya doktora mezunu bireylerin istihdam oranları OECD ortalamasına yakın seviyede görülüyor.
İSTİHDAM
Aşağıdaki tabloya baktığımız zaman Türkiye’de bireylerin eğitim düzeyi arttıkça istihdam edilebilirliğinin de artış gösterdiğini görüyoruz. Her ne kadar OECD ortalamasının altında olsak bile, kendi özelimizde eğitim seviyesinin değer görüp iş yaşamında karşılık bulması umut verici…
| 25-34 Yaş Aralığındaki Gençlerin Eğitim Düzeyi ve İstihdam Oranları (%) (2018) | ||
| Türkiye | OECD ortalaması | |
| Ortaöğretim mezunu olmayan | 54 | 60 |
| Ortaöğretim veya ortaöğretim sonrası yükseköğretim kademesinde olmayan okullardan mezun | 65 | 78 |
| Yükseköğretim mezunu | 73 | 84 |
| Kaynak: OECD, 2019. Veri: https://doi.org/10.1787/888933976688 |
||
GELİR
Yapılan araştırmalarda OECD genelinde bireylerin eğitim düzeyi arttıkça istihdamlarının ve maaşlarının da arttığı görülüyor. OECD ortalamasında üniversite düzeyinde eğitim almış yetişkinler ortaöğretim düzeyinde eğitim almış yetişkinlerden ortalama %57 daha fazla, ortaöğretim eğitimi almış yetişkinler ise ortaöğretim altı düzeyde eğitim almış yetişkinlerden %21 daha fazla aylık kazanç elde etmektedir.
Türkiye’de ise yetişkinlerin eğitim düzeyleri yükseldikçe, aylık gelirleri OECD ortalamasına göre daha fazla artma eğilimi göstermektedir. Türkiye’de üniversite düzeyinde eğitim almış yetişkinler ortaöğretim düzeyinde eğitim almış yetişkinlerden ortalama %64 daha fazla, ortaöğretim eğitimi almış yetişkinler ise ortaöğretim altı düzeyde eğitim almış yetişkinlerden %27 daha fazla kazanç elde etmektedir.
Bu da yine Türkiye’de eğitim seviyesinin gelir seviyesinde hatırı sayılır bir etkisinin olduğunu gözler önüne seriyor.
| Yükseköğretimin Kişisel Maliyet ve Getirisi (2016) | ||||
| Bireysel maliyet (USD, SAGP) | Getiri (USD, SAGP) | |||
| Kadın | Erkek | Kadın | Erkek | |
| Türkiye | -4.300 | -11.500 | 290.800 | 296.100 |
| OECD ortalaması | -34.800 | -45.100 | 262.400 | 341.000 |
| Not: Üniversite eğitimi alanlarla ortaöğretim eğitimi alan bireyler kıyaslanmaktadır. Kaynak: OECD, 2019. Veri: https://doi.org/10.1787/888933977087 – https://doi.org/10.1787/888933977106 |
||||
Yukarıdaki tabloda yükseköğretim seviyesinde maliyet gelir endeksi gösteriliyor. OECD ortalamasında kadınlar ve erkekler için bireysel maliyetlerinin 7,5 kat getirisi olduğu görülürken bu oranlarınTürkiye’de kadınlar için 67,6 ve erkekler için 25,7 olduğu görülüyor.
Kaynak: https://tedmem.org/mem-notlari/degerlendirme/bir-bakista-egitim-2019
